کاربرد آب درمعماری، بررسی جایگاه آب در معماری، پاورپوینت آب در معماری، نقش آب در معماری ایرانی، آب در معماری مدرن، نقش آب در معماری معاصر، ایده های خلاقانه در بکارگیری آب و معماری

نقش آب در شكل گيری اولین زيستگاه های انسانی پاسخی است به يک نياز زيستی. اما زمانی فراتر از يک نياز، خانه سازی و بنای مجموعه های مسكونی بار فرهنگی مي گيرد، معماری پديد مي آيد و آب در زندگی انسان جايگاه هنري پيدا می نماید. آب بشر را به ایجاد شاهکارهای فوق العاده مهندسی سوق داده است وساخت آبراه های سنتی در دوران اوج قدرت امپراتوری روم و ایران، ساخت سد های کوچک ،حمام های عمومی ،چاه ها و قنوات باقی مانده و لوله کشی های سفالینی مصداقی از شاهکارهای فوق می باشند. آب در معماری به عنوان عنصری اصلی و مرکزی تلقی شده است و معماری در اطراف آن شکل گرفته؛ شکل و فرم به مکان ها می بخشد، رابط و پیوند دهنده فضا های مختلف به یکدیگر می شود، به صورت جاری و گذرا از داخل محیط می گذرد و یا بصورت منظرین و نمایشی نمود می یابد. دسترسی به منابع آب یکی از عوامل موثر در مکانیابی شهری بوده است. بررسی کلی جغرافیای شهر های ایران به خوبی وابستگی میان زندگی شهری و دسترسی به منابع آب را نشان می دهد. در این مطلب به طور اختصاصی به کاربردهای آب در معماری و شیوه های بهره گیری از آب در جهت زیبا سازی و ایجاد حس آرامش در فضا های معماری میپردازیم و در پایان نیز 3 طرح بی نظیر از کاربردهای خلاقانه آب در معماری که در دنیا طراحی و اجرا گردیده است را بررسی می نماییم.

مطلب مرتبط :
معماری روم باستان + پاورپوینت

آب در معماری ایران باستان

در ايران باستان آب پيام‌آور روشنايی و پاكی به شمار می رفت و از ارزش زيادی برخوردار بوده است. شايد به علت اينكه ايران كشوری كم‌آب بوده، اين مايع حياتی بين ايشان قدر و منزلتی والا داشته است. آب در نزد ايرانيان نه تنها براي رفع نيازها مورد استفاده قرار مي‌گرفته، بلكه از لحاظ معنوی و روحی نيز تاثير بسياری داشته است. آب با قابليت‌هاي مختلف خود مانند حيات، تازگی، درخشندگی، پاكيزگی، رونق و رواج روشنايی، سكون و آرامش و تحرک، احساس‌هاي متفاوت در روح و روان انسان گذارده است. به همين دليل همواره در مكان‌هايی كه ساخته دست بشر هستند، به صورت‌های مختلف برای خود جا باز كرده است.

به عنوان نمونه در سده‌های گذشته ايرانيان باغ‌ها را بيشتر در زمين‌های شيب‌دار احداث می نموده اند و با ايجاد پلكان در مسير آب، جريان ملايم آب، تند و پر سر و صدا می ‌شد.اصلی ترين عاملی كه همواره به باغ‌هاي ايرانی حيات می ‌بخشيد، آب جاری بود كه در چهارباغ‌ها،‌ جويبارها و جوی‌های كم‌شيب و مارپيچی به حركت در می‌آمد و هوای باغ را مطبوع و دلپذير می نمود. در مطلبی جداگانه که لینک آن در زیر قرار گرفته است به نقش آب در معماری ایران باستان پرداخته شده است.

مطلب مرتبط :
آب در معماری ایران بستان + پاورپوینت

طراحی آب در سبک های مختلف

1- برکه

برکه‌ها یا باغچه‌های آبی بر تلطیف هوای پارک و زیبایی آن بسیار موثر میباشد. به اشکال منظم و غیرمنظم با اعماق مختلف در نزدیکی منطقه جنگل‌کاری،‌ در وسط پارک یا در کنار سطوح گل‌کاری وسیع ساخته می گردد. برای این منظور در قطعه موردنظر خاک‌برداری‌هایی با اعماق مختلف و اشکال نزدیک به حالت طبیعی انجام می‌دهند. برای تامین آب برکه از کانال‌هایی آب را به آن وارد می‌کنند که این کانال‌ها می‌توانند جنبه تزیینی داشته باشند و به صورت آبشار و جویبار طراحی شوند. در برکه‌ها ضمن اینکه آب راکد است متحرک هم هست تا گیاهان از موهبت طبیعی ساخته شده به دست بشر برخوردار گردند..

2- آبشار و جویبار

احداث برکه آبشارها و جويبارهاي طبيعی هميشه براي مردم جذابيت خاصی داشته‌اند. امروز طراحان توانسته‌اند با الهام از زيبايي‌هاي طبيعی و از جمله آبشارها و جويبارها، در پارک ‌ها و باغ‌ها گوشه‌هايی از طبيعت را تا حد امكان بيافرينند. ارزش وجودی آنها به جنبه‌های زيبايی ‌شناسی آنها محدود نمی شود، بلكه در تلطيف هوا و مطبوع ساختن فضا موثرند. جويبار را می ‌توان طوری طراحی كرد كه دو عمل آبياری و حركت آب هم‌ زمان انجام شود.

3- چشمه

با استفاده از خصوصيات طبيعی، چشمه‌هايی را در پارک ها و باغ‌هايی كه به شيوه طبيعی و كلاسيک احداث شده‌اند، طراحی می ‌كنند. ايجاد چشمه‌های كوچک به طور مصنوعی به نحوی به لطافت و زيبايی فضای پارک می‌افزايد. در صورت امكان مسير و حركت آب را به صورت كانال‌های زيرزمينی درمي‌آورند تا از يک نقطه به صورت مظهر ظاهر شود. حوضچه كوچكی نيز در كنار مظهر ايجاد می ‌كنند تا حالت طبيعی به چشمه بدهند. چشمه‌ها را بايد با توجه به انواع طبيعی آن، با جريان تند يا ملايم، با در نظر گرفتن وضع توپوگرافی زمين با سرعت كم يا زياد آب طراحی نمود.

4- فواره

فواره تنها نمايشی از زيبايی آب نمی باشد، بلكه در روزهای خشک و گرم تابستان، رطوبت هوا را افزايش داده و فضای دلپذيری را جهت استفاده کننده گان از فضا فراهم می ‌سازد. خلاف تصور همگان،‌ فواره‌ها الزاما مصرف‌كننده آب نيستند. می ‌توان به وسيله یک پمپ شناور، آب استخر يا حوضچه را به گردش درآورد. همچنین استفاده از فواره ها محدود به پارک ها نمیگردد بلکه میتوان در میدان های شهری ، پل ها و معابر و ... استفاده نمود.

5- آبنما

آب‌نما یکی از اجزای معماری ایرانی به ویژه در طرح باغ ایرانی بوده‌ است. آب‌نماها در شهرها، نمادی از رودها و چشمه‌سارها و نهرهای روان در دل دشت‌ها و جنگل‌ها و بیابان‌ها میباشند همچنین آب‌نماها، با ایجاد چشم‌اندازی زیبا و دل‌انگیز همراه با آوای خوش فراز و فرود مایع زندگی انسان (آب) می‌توانند در یک لحظه تمام رفتارهای بد روانی را از دل و جان شهروندان و رهگذران زدوده و به جای آن سرخوشی و شور و هیجان و شادی و آرامش را جایگزین خشم و اندوه و نگرانی و دلواپسی شهروندان و رهگذران نمایند.