قراردادهای عمرانی، انواع قراردادها در پروژه، انواع قراردادهای پیمانکاری، پاورپوینت انواع قرارداد ها، انواع قراردادهای ساختمانی، قراردادهای پروژه های عمرانی، مفهوم و ارکان قرارداد
مفهوم قرارداد
قرارداد عبارت است از انعقاد پیمان بین مالک و پیمانکار که در آن پیمانکار از طریق مناقصه و یا دعوت به کار انتخاب شده و اجرای پروژه به او واگذار میشود. با ارسال دعوتنامه به شرکت ها یا آگهی مشخصات پروژه مورد نظر در جرائد و تاریخ برگزاری مناقصه مشخص شده و پس از برگزاری و تعیین برنده، قرارداد منعقد میگردد.
قرارداد یک موافقت نامه قابل اجرا و قانونی بین دو یا چند گروه است. هسته بیشتر قراردادها یک مجموعه از قول های دوجانبه (یا در اصطلاح قانونی ملاحظات) است، قول هایی که هر یک از گروه ها داده اند، حقوق و وظایف آنها را مشخص میکند. قراردادها در دادگاه قابل اجرا هستند.
هدف از انعقاد قرارداد
هدف از انعقاد هرگونه قرارداد، تنظیم روابط قانونی بین طرفین قرارداد برای برقراری و ایجاد حقوق، مسئولیت ها، انجام وظایف، پیشبرد پروژه و رویه هایی جهت حل اختلافات میباشد.
ارکان قرارداد
- محدوده موضوع قرارداد (Contract Scope)
- مسئولیت قرارداد (Contract Responsibility)
- قیمت قرارداد (Contract Price)
- نحوه پرداخت قرارداد (Contract Payment)
- تعهدات و شروط طرفین قرارداد (Contract Commitment)
- تضمین و وجه التزام قرارداد (Contract Surety)
- تعیین وضعیت حل اختلاف قرارداد (Contract Dispute Resolution)
عوامل ذینفع در پروژه
- کارفرما (Employer)
- مهندسین مشاور (ENG. Consultant)
- پیمانکار (Contractor)
- سایر ذینفعان در پروژه (Stake Holder)
تقسیم بندی قراردادهای پروژه های عمرانی
1بر اساس ارتباط ارکان پروژه (به لحاظ عوامل اجرایی)
- تک عاملی (امانی)
- دوعاملی (طراحی و ساخت توام)
- متعارف، سه عاملی (پیمانی)
- چهار عاملی (مدیریت طرح)
2قرارداد بر اساس نحوه انعقاد پیمان
- قراردادهای پیمانکاری بر اساس فهرست بها
- قراردادهای مدیریت پیمان
- قرارداد بر اساس برآورد کلی با قیمت ثابت
- قرارداد بر اساس متر مربع زیربنا
- قراردادهای کلید در دست
- قرارد بر اساس مترمربع
- قرارد بر سرجمع
- قرارد بر اساس پیشرفت کار
- قرارد دستمزدی
3قرارداد بر اساس نحوه تأمین مالی
- روش فاینانس
- روش بیع متقابل
- B روش های (BOT - BTO - BOO - BLT - BBO - BOOT)
4قرارداد بر اساس موضوع
- قرارداد فنی و مهندسی
- قرارداد اعطای لیسانس و امتیاز
- قرارداد مشاوره و خدمات
- قرارداد ساخت یا خرید و فروش کالا و ماشین آلات
- قرارداد نمایندگی فروش و توزیع کالا
1انواع قرارداد بر اساس ارتباط ارکان پروژه (به لحاظ عوامل اجرایی)
روش تک عاملی
در این روش کار فرما خود رأسا عوامل اجرایی لازم اعم از نیروی انسانی، ماشین آلات، تجهیزات و مصالح ساختمانی را تهیه نموده و مدیریت اجرایی پروژه را نیز بر عهده دارد و یا به طور کلی می توان گفت در این روش کارفرما بوسیله امکانات خود، تکنولوژی، روش ها و سایر عوامل مورد نیاز تحقق طرح (جمع آوری اطلاعات، طراحی، تدارکات، ساخت) را تامین می نماید.
در بعضی موارد امکان دارد کارفرما از کارگران موقت یا ماشین آلات کرایه ای برای تأمین نیروی کار لازم و همچنین پیمانکاران جزء، جهت اجرا استفاده نماید. با توجه به حجم منابع مورد نیاز جهت اجرا این روش در کارهایی که دارای ابعاد گسترده ای نیستند و جهت پروژه های کوچک و بیشتر در کارهای به‌سازی و نگهداری مورد استفاده قرار می گیرد.
روش دو عاملی
در این روش کارفرما یا صاحب کار نظر کلی خود را در مورد ایجاد یک طرح، تدوین و تعیین می نماید. به عنوان مثال احداث یک راه شوسه جهت اتصال دو شهر مشخص و یا احداث یک سیلوی ذخیره گندم با ظرفیت مشخص، در این روش بر اساس مطالعاتی که از قبل صورت گرفته است کلی ترین هدف از اجرای طرح،از طرف کارفرما اعلام میگردد. ساير مراحل تحقق طرح، يعنی مطالعات توجيه فنی اقتصادی جهت انتخاب گزينه بهينه، مطالعات مرحله اول، مطالعات مرحله دوم، نقشه های تفصيلی، احداث موضوع طرح و آماده نمودن آن برای بهره برداری و تحويل به كارفرما تماماً بر عهده طرف قرارداد خواهد بود.
قرارداد های دو عاملی به دو دسته قراردادهای طرح و ساخت توام (DB) و EPC (کلید گردان) تقسیم میشوند.
روش متعارف سه عاملی (پیمانی)
این روش همان روش سنتی (سه بخشی) اجرای پروژه های عمرانی میباشد. در این روش کارفرما طبق تشریفاتی به انتخاب گروه طراحی می پردازد و یک شرکت مشاور مرتبط با زمینه پروژه را به کار می گیرد تا تمامی مراحل طراحی را انجام دهد، سپس اقدام به انتخاب پیمانکار جهت اجرای کار می نماید. هم اکنون اکثر پروژه های کشور با این روش انجام میشود.
در این روش از قراردادهای عمرانی کارفرما از طریق قرارداد های جداگانه با طراح یا مشاور و سازنده یا پیمانکار، پروژه را به اجرا در می آورد. در این روش ابتدا طراحی کامل شده و سپس از طریق مناقصه به یک یا چند شرکت پیمانکاری واگذار می گردد. در این روش مسئولیت هماهنگی و ریسک عدم هماهنگی بین طراحی و ساخت و راه اندازی پروژه به عهده کارفرما می باشد. در روش پیمانی سپردن بخش یا کل کار به دیگران از طریق عقد پیمان است.
روش چهار عاملی (مدیریت طرح)
این روش اجرا نوعی از سیستم متعارف (سه عاملی) می باشد که در آن کار فرما سازمان خارجی دیگری را جهت مدیریت پروژه به کار می گیرد و وظیفه این نهاد مدیریت و کنترل پروژه و هماهنگی بین طرح و ساخت می باشد، استفاده از این نهاد سبب کاهش مسئولیت و ریسک کارفرما می گردد. هدف عمده در این روش به کارگیری مهارت های فنون و دانش مدیریت پروژه جهت استفاده بهینه از منابع به نحوی که خواسته های کارفرما از نظر عملکرد زمان، هزینه، کیفیت و بهره برداری تامین شود.
2قرارداد بر اساس نحوه انعقاد پیمان
قراردادهای دستمزدی
در این روش از انواع قراردادهای پروژه های عمرانی مصالح مورد نیاز پروژه از سوی کارفرما تامین می شود و پیمانکار مسئولیت اجرای کار را بر عهده می گیرد و در ازای آن مبلغی را به عنوان دستمزد دریافت می کند. در این پیمان ها کارفرما مصالح را با توجه به تشخیص خود از لحاظ جنس و قیمت و تعداد تهیه می کند و بنابراین تهیه آنها را با توجه به اعتبارات و بودجه خود هماهنگ می کند و هر موقع به مشکل مالی برخورد می کند می تواند کار را در پایان یک مرحله متوقف نماید.
قراردادهای مدیریت پیمان
روشی است که در آن کارفرما یک شرکت ساختمانی یا یک شخص را تعیین میکند تا مدیریت اجرای پروژه را بر عهده بگیرد. بنابراین تعیین روش های اجرای پروژه و تعیین چارت سازمانی و استخدام نیروها بر عهده پیمانکار میباشد. معمولا مدیر مالی پروژه در این پیمان ها از طرف کارفرما انتخاب میشود تا نظارت دقیق بر هزینه ها داشته باشد این پیمان به سود طرفین میباشد.
قراردادهای مدیریت بر اساس فهرست بها
در این روش از قراردادهای پروژه های عمرانی باز پرداخت خدمات پیمانکار بر اساس آیتم های فهرست بها انجام میشود. این روش بیشتر در مورد خدماتی که همه ابعاد آن روشن و دقیق نیست کاربرد دارد و کارفرما میتواند شرایط و مشخصات کار را در حین کار به دلخواه تغییر دهد چون هزینه اغلب کارها در فهرست بها مشخص شده اند.
قرارداد بر اساس متر مربع زیر بنا
در این روش از پرداخت هزینه خدمات پیمانکار بر اساس قیمت واحد انجام کار صورت میگیرد. این روش عملاً ترکیبی است از روش های قیمت مقطوع و فهرست بهایی. از این روش بیشتر در مورد خدماتی که مشخصات آن روشن و دقیق است ولی حجم کار دقیقا مشخص نشده و کارفرما میتواند حجم کار را در حین کار به دلخواه تغییر دهد اما تغییر مشخصات بدون تغییر قیمت امکان پذیر نیست.
قرارداد سرجمع (lump sum)
یکی از روش های انقعاد پیمان برای اجرای کارهای ساختمانی با سطح زیربنا تا 4000 متر مربع (و در مواردی بیشتر)، قرارداد سرجمع یا lump sum می باشد.
قرارداد بر اساس برآورد کلی یا قیمت ثابت
در این نوع قرارداد که قرارداد با قیمت ثابت نیز نامیده می شود ، یک قیمت کلی با توجه به مشخصات و ابعاد کامل و نوع کار قبل از انجام تشریفات توافقنامه ، برآورد و مشخص می گردد و کار به صورت کلی و یا یکجا با قیمت تعیین شده به پیمانکار واگذار می شود . در این نوع قرارداد ، می بایست مشخصات و نقشه ها دقیقاً و با جزئیات کامل مشخص گردد . البته ممکن است فهرست بهایی هم برای این وضعیت تهیه گردد ولی نه به منظور قیمت های واحد ، بلکه برای اینکه پیمانکار بتواند با توجه به آن و چگونگی برآورد قیمت ، پیشنهاد قیمت خود را از روی آن آنالیز نماید.
قرارداد بر اساس پیشرفت کار
بعضی از عملیات اجرایی را ، نمی توان در فهرست بها و یا بر اساس نقشه های اجرایی و حجم عملیات ضمیمه قرارداد اندازه گیری نمود . مانند حفاری چاه های عمیق ، که نمی توان دقیقاً عمق دستیابی به دبی مورد نظر را تخمین زد . لذا معین نمودن مبلغی در این رابطه منطقی نبوده و حجم عملیات در این قبیل موارد را نمی توان دقیقاً مشخص نمود و یا ممکن است نقشه های اجرایی کار ، در ابتدای عملیات اجرایی آماده نبوده و بنا به ضرورت ناچار باشیم عملیات را شروع نماییم . در چنین شرایطی ، قرارداد بر اساس پیشرفت کار بسته می شود . این قرارداد ، تقریباً مشابه قرارداد بر اساس فهرست بها می باشد لیکن دارای اختلافات عمده ای با آن روش است . جهت کشف میادین نفت و گاز معمولاً از چنین روش قراردادی استفاده می شود.جهت کشف میادین نفت و گاز معمولاً از چنین روش قراردادی استفاده می شود.
قرارداد کلید در دست
در قراردادهای کلید در دست مسئولیت طراحی و اجرا بطور کامل به عهده پیمانکار واگذار میشود و کارفرما و مشاور فقط در فرآیند مناقصه و نظارت بر کار پیمانکار دخالت خواهند داشت. در قرارداد کلید در دست، پیمانکار اختیارات بسیار زیادی در همه امور فنی خواهد داشت و کارفرما پس از تکمیل پروژه، فقط با چرخاندن یک کلید می تواند به بهره‌برداری از تاسیسات اجرا‌شده بپردازد.
3قرارداد بر اساس نحوه تامین مالی
قرارداد های فاینانس (FINANCE)
تامین مالی خارجی یا فاینانس بیشتر در پروژه های عمرانی و زیر بنایی بسیار بزرگ دیده شده است. به صورت کلی در صورتی که بنگاه های تجاری و یا حتی خود دولت نتواند سرمایه کافی برای انجام پروژه هایی را که در نظر گرفته است تامین کند ناچار به تهیه آن از طرق مختلف است که یکی از طرق تامین منابع مالی از طریق دریافت وام های خارجی و غیره می باشد که به صورت کلی به تامین مالی در این خصوص فاینانس گفته می شود.
قرارداد های بیع متقابل (Buy Back)
این قرارداد بیشتر در پروژه های پتروشیمی و طرح های نفتی و گازی کاربرد دارد. در این نوع قرارداد، شرکت سرمایه‌گذار خارجی مسئولیت پرداخت کلیه وجوه سرمایه گذاری و همچنین نصب تجهیزات و راه اندازی و انتقال تکنولوژی را برعهده میگیرد و پس از راه اندازی،کلیه پروژه را به کشور میزبان واگذار میکند.
قرارداد های روش B
این روش شامل قراردادهای BOT - BOOT - BOO - BLT - BTO - BBO میباشد.
4قرارداد بر اساس موضوع
- قرارداد فنی و مهندسی
- قرارداد اعطای لیسانس و امتیاز
- قرارداد مشاوره و خدمات
- قرارداد ساخت یا خرید و فروش کالا و ماشین آلات
- قرارداد نمایندگی فروش و توزیع کالا
در ادامه میتوانید اقدام به دانلود پاورپوینت انواع قراردادهای عمرانی نمایید.
مشخصات فایل :
- فایل پاورپوینت
- 64 اسلاید
- فونت زیبای Casablanca
- حجم فایل :3.8 مگابایت
- تصاویر فایل :
مطالب موجود در فایل :
- مفهوم قرارداد
- هدف از انعقاد قراداد
- ارکان قراداد ها
- عوامل ذینفع در پروژه
- انواع قراردادهای عمرانی
- قرارداد بر اساس ارتباط ارکان پروژه (به لحاظ عوامل اجرایی)
- روش تک عاملی (امانی)
- مزایا و معایب روش تک عاملی
- روش دو عاملی
- مزایا و معایب روش دو عاملی
- تقسیم بندی قراردادهای دو عاملی
- طرح و ساخت توأم (DB)
- روش EPC
- تفاوت روش طرح و ساخت توام با روش کلید در دست
- روش متعارف سه عاملی (پیمانی)
- مزایا و معایب روش سه عاملی
- روش چهار عاملی (مدیریت طرح)
- ارتباطات عامل چهارم
- روش مدیریت ساخت CM
- روش پیمانکاری مدیریت MC
- قرارداد بر اساس نحوه انعقاد و پرداخت
- قرارداد های دستمزدی
- قراردادهای مدیریت پیمان
- قرارداد مدیریت بر اساس فهرست بها
- قرارداد بر اساس مترمربع زیر بنا
- قرارداد سرجمع (lump sum)
- قرارداد بر اساس برآورد کلی یا قیمت ثابت
- قرارداد بر اساس پیشرفت کار
- قرارداد کلید در دست
- قرارداد بر اساس نحوه تامین مالی
- قرارداد های فاینانس (FINANCE)
- قرارداد های بیع متقابل (Buy Back)
- قرارداد BOT
- قرارداد BOOT
- قرارداد BOO
- قرارداد BLT
- قرارداد BTO
- قرارداد BBO
- قرارداد بر اساس موضوع
